GELENEKSEL SANATLARDAN TEZHİP, HAT VE MİNYATÜRÜN ÇAĞDAŞ TÜRK RESMİNE ETKİSİ VE EROL AKYAVAŞ IN ESERLERİNE YANSIMASI
(THE EFFECT OF ILLUMINATION, HAT (CALLIGRAPHY) AND MINIATURE FROM TRADITIONAL ARTS ON CONTEMPORARY TURKISH ART AND IT’S REFLECTION ON THE WORK OF EROL AKYAVAŞ )

Yazar : Dilek TEBER    
Türü :
Baskı Yılı : 2022
Sayı : 1
Sayfa : 86-102
    


Abstract

Türk Resim Sanatı Milattan öncesine dayanan bir geçmişe sahiptir. İlk resim örneklerine halı, kilim motiflerinde ya da seramikten yapılmış kaplarda rastlanır. Savaşan hayvan figürleri, geometrik süslemeler, balballar dönemin üslubunu günümüze taşırlar. En eski portrecilik ve minyatür örnekleri ise Uygurlarda görülmektedir. Selçuklu döneminde de sıkça minyatürlü eserlere rastlanır. Osmanlı döneminde ise minyatür sanatı doruk noktalarına ulaşır ve nakkaşlar saray tarafından desteklenirler. Batılaşma dönemini yaşadığımız 18 yüzyılda sürekli Batı’nın taklidi niteliğinde çalışmalar yapılır ve özgün eserler verilmez. 1940’lı yıllara gelindiğinde yapılmış olan Batı tarzı resimler ise sanatçıları tatmin etmez. Batı'ya özentisinde alıntı yapılarak özgün Türk Sanatı oluşturulamayacağını anlayan Türk Sanatçıları, kimlik arayışlarına yönelirler. Araştırmamda ‘‘Geleneksel Sanatlardan Tezhip, Hat ve Minyatürün Çağdaş Türk Resmine etkisi ve Erol Akyavaş’ ın Eserlerine Yansıması’’ ele alınmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türklerde yüzyıllar boyu yapıla gelen ve gelişen geleneksel halk sanatlarımıza sahip çıkarak, çağdaş resim sanatına gerek motif gerek biçim, gerekse kompozisyon ve renk açısından etkilerini ve resimde milli bir karakter oluşturma çabasına katkılarını ortaya koymaktır. Özellikle vurgulamak istediğim olgu, geleneksel Türk sanatlarımızdan tezhip, hat ve minyatürün bugünkü konumu ve çağdaş Türk ressamı Erol Akyavaş’ın bu değerlerimizi sanatına yansıtma biçimi ve ele alış yöntemidir. Çağdaş Batı Resim Sanatı tarihi incelendiğinde 1950’li yıllardan sonra eski kaynaklardan yararlanma anlayışının etkin olduğu anlaşılmaktadır. Ancak bu yararlanma, doğrudan bir alıntı değil, özde saklı olan bir düşüncenin yeniden yorumlanması şeklindedir.



Keywords

Minyatür, Tezhip, Hat, Resim



Özet

Turkish Drawing art has a background going back to Before Christ in the history. The first drawings are encountered in the motives of carpets, rugs or pots made of ceramic. The battling animal figures, geometrical ornaments and ‘Balbals’ carry the styles of the period to our present time. The oldest drawing and miniature examples are seen in Uygur Turks. A lot of miniature works are encountered in Seljuk period and those beautiful works are seen in our time. In Ottoman period The Miniature Art reaches its peak and craftsmen are supported by the palace. On the other hand in the eighteen century, the period which we live westernization most of the works just imitate the West so they are lack of originality. In 1940s Western style pictures do not satisfy the artists. Therefore, Turkish artists who realize that it is not possible to construct an original Turkish art through imitating and adapting the West try to find out an original identity. In my research, "The Effect of Illumination, Hat (Calligraphy) and Miniature from Traditional Arts on Contemporary Turkish Art and its Reflection on the Works of Erol Akyavaş" is examined. The aim of this research is to disclose the effects of our traditional folk arts that have been created and developed among Turks for centuries on contemporary pictorial art in terms of motif, form, composition and colour and their contributions to the effort of creating a national character by protecting them. The phenomenon I want to emphasize particularly is the current position of illumination, hat (calligraphy) and miniature in our traditional Turkish arts and the contemporary Turkish artist Erol Akyavaş’s way of reflecting and handling these values in his art. When the history of contemporary Western Pictorial Art is examined, it is understood that the mentality of benefiting from old sources was effectual after the 1950s. Nonetheless this utilization is not a direct way of excerption, but a reinterpretation of an idea hidden in the essence.



Anahtar Kelimeler

Miniature, Ornamenting, Calligraphy, Painting