Porto - Demo Blog 5

SSCB’nin kuruluşunun ilk yıllarında yürütülen milliyet siyaseti ve bunun bir parçası olan dil siyaseti üzerine bir çok araştırma mevcuttur. O dönemde Sovyet iktidarı tarafından yürütülen siyasete Korenizatsiya (yerelleştirme) siyaseti adı verilmiştir. Genel olarak bu siyaset, Ruslar dışındaki SSCB halkları ve bunların dilleri için iyi sonuçlarının olduğu düşünülebilir. Çünkü bundan önceki dönemlere nazaran Korenizatsiya döneminde yerel dillerin gelişmesi için sağlanan koşullar daha elverişli idi. İşte bu dönemde Kırgızistan’da da devlet yayınları Kırgız Türkçesiyle yapılmaya başlıyor, Bakü’de I. Türkoloji Kurultayı düzenleniyor, alfabe çalışmaları yapılıyor, Kırgız Türkçesinde ilk ders kitapları basılıyor, Anayasada Kırgız Türkçesinin resmî statüsü belirleniyor, mahkeme, idare, ekonomi, kültür ve eğitim kurumlarında Kırgız Türkçesinin kullanılmasına belirli bir derecede yol açılıyor. Fakat 1920’lerde başlatılan Korenizatsiya süreci sonuna kadar sürdürülmemiş ve zamanında Korenizatsiya sürecine katkıda bulunmuş aydınlarına karşı 1937-1938 yılları arasında zulmedilmiş, bunların çoğu da kurşuna dizilmiştir. Bunun arkasından da SSCB’de Rusların itibarı artmaya, sayesinde de Rus dili SSCB’de ortak yazma ve konuşma dili olmaya başlamıştır. Tüm bunlar, Rusça dışındaki dillerin gelişmesini olumsuz şekilde etkilemiş ve bu durum bağımsızlık dönemine kadar devam etmiştir. Makalede bu konular ele alınmıştır.

Korenizatsiya (yerelleştirme), SSCB, Dil siyaseti, Kırgız Türkçesi

Many researchers have written on the nationality policy and the language policy, which was a part of it, carried out in the first years of the establishment of the USSR. The policy pursued by the Soviet government at that time was called the policy of Korenizatsiya (localisation). In general, it can be said that this policy brought good results for the peoples of the USSR other than Russians and their languages. Because the conditions for the development of local languages were more favourable during the Korenizatsiya period than in previous periods. During this period, state publications began to be made in Kyrgyz, the First Turkology Congress was organised in Baku, alphabet studies were carried out, the first textbooks in Kyrgyz were printed, the official status of Kyrgyz language was determined in the Constitution, and the use of Kyrgyz language in court, administration, economy, culture and education institutions was opened to a certain extent. However, the process of Korenizatsiya initiated in the 1920s was not continued to the end and the intellectuals who had contributed to the process of Korenizatsiya were persecuted in 1937-1938 and many of them were shot. Subsequently, the prestige of Russians in the USSR began to grow, and Russian became the common written and spoken language of the USSR. All this negatively affected the development of languages other than Russian and this situation.

Korenizatsiya (localisation), USSR, Language policy, Kyrgyz language